Το ήθος στη χώρα μας έχει ελαχιστοποιηθεί. Συχνά συναντάμε την έλλειψή του. Όταν κάποιος πετάει τα σκουπίδια στο δρόμο, όταν ένας οδηγός περνάει από τη ΛΕΑ, τη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης που υπάρχει για να περάσει ένα ασθενοφόρο ή ένα πυροσβεστικό όχημα, όταν παρκάρει πάνω στα πεζοδρόμια και ιδιαίτερα στις ειδικές ράγες καθοδήγησης τυφλών ή στις ράμπες για τα αναπηρικά καρότσια.
Αυτή την έλλειψη ήθους τη συναντάμε σε πλατείες όπου τις μέρες έξαρσης κρουσμάτων του COVID-19 νεαροί κάνουν «κορωνοπάρτι» αδιαφορώντας όχι μόνο για το νόμο αλλά και για τους γονείς και τους παππούδες και γιαγιάδες τους στους οποίους μπορεί να μεταφέρουν τον κορωνοϊό. Τη συναντάμε στις σχέσεις μας με το Δημόσιο, στη διαφθορά και στην αδιαφορία για το συνολικό καλό. Δυστυχώς τη συναντάμε και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, κάθε μέρα και παντού.
Τον Απρίλιο του 1986, ο Αντώνης Τρίτσης ως Υπουργός Παιδείας ξάφνιασε πολλούς όταν άρχισε να μιλάει για την Ελλάδα, τον Ελληνισμό, την Ελληνική γλώσσα και την ανάγκη να ξεφύγουμε από την ποσοτική διάσταση της Παιδείας και να περάσουμε στην ποιοτική.
Ο Αντώνης Τρίτσης, είχε πει τότε ότι η μόνη ελπίδα για να αλλάξει η νοοτροπία μας, είναι να αρχίσουμε ειδικά μαθήματα και παιχνίδια δημοκρατίας και σωστής κοινωνικής συμπεριφοράς, στα παιδάκια του νηπιαγωγείου και του Δημοτικού.
Οι ριζοσπαστικές του ιδέες πολεμήθηκαν χωρίς αρχές και επιχειρήματα. Πολεμήθηκαν από τα κατεστημένα της εποχής για να μη διακρίνεται η δική τους ανεπάρκεια. Οι αντιδράσεις αυτές και η ασυμβίβαστη στάση του οδήγησαν στην παραίτηση του τον Μάϊο του 1988. Λίγα χρόνια μετά έφυγε από τη ζωή.
Δυστυχώς ο Τρίτσης δεν πρόλαβε να υλοποιήσει το όραμά του. Εμείς λοιπόν επαναφέρουμε την πρότασή του.
Κάποιος βέβαια θα πει ότι αν αρχίσουμε τώρα με τα πεντάχρονα παιδιά, θα περιμένουμε πολλά χρόνια για να δούμε αποτέλεσμα. Έτσι είχαν πει και τότε, αν όμως είχε ξεκινήσει τότε αυτό το δομικό έργο, οι σημερινοί σαραντάρηδες και όλοι οι νεότεροί τους θα ήταν άλλοι άνθρωποι και θα άλλαζαν το αύριό μας. Ποτέ δεν είναι αργά.
Αυτά τα «ειδικά μαθήματα και παιχνίδια δημοκρατίας και σωστής κοινωνικής συμπεριφοράς» μπορεί να είναι βιωματικές «Δράσεις Ηθοπαιδείας», όπως η αναδάσωση, η ανακύκλωση απορριμμάτων, ο καθαρισμός παραλιών, ποταμιών και ρεμάτων, η αφαίρεση από πινακίδες του Κ.Ο.Κ. αυτοκόλλητων και επιγραφών, η κυκλοφοριακή αγωγή, η οικονομία στο ρεύμα, κ.α.
Χρειάζεται ένα ΚΙΝΗΜΑ ΗΘΟΠΑΙΔΕΙΑΣ. Δηλαδή ένα ενεργό σύνολο από ανθρώπους και συλλογικότητες που θα προσπαθούν συνέχεια μέσα από βιωματικές «Δράσεις Ηθοπαιδείας», να μυήσουν τα μικρά παιδιά με τη συμμετοχή τους στο «γλυκό κρασί της φιλότητας» όπως αναφέρει ο Φιλόσοφος Καθηγητής Θεοδόσης Τάσιος. Να αισθάνονται ηδονή όταν βοηθάνε και σέβονται τον συνάνθρωπό τους, όταν προστατεύουν το περιβάλλον και όταν συνεισφέρουν συλλογικά για την ευημερία όλων.
Αν ο έφηβος αφουγκρασθεί τις συγκινήσεις του, μπορεί να συνειδητοποιήσει την ηδονή που νιώθει όταν στερείται 20 ευρώ εδώ, για να ανακουφισθεί ένας άλλος στο Σουδάν. Ή όταν αποφασίσει να κάνει οικονομία ρεύματος σήμερα, για να γλιτώσουν αύριο τα εγγόνια του απ’ τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Ή όταν παρά τις αντιξοότητες εμμένει στην πολιτική θέση που ενσυνείδητα αποφάσισε, προγευόμενος τη χαρά που θα απολαύσει ο λαός στο μέλλον χάρις στη δική του θυσία. Κι ότι κανένα πιλάφι παραδείσου δεν μπορεί να υποκαταστήσει την υποστασιακή πληρότητα που νοιώθει την ίδια ώρα που υπόκειται σ’ αυτές τις στερήσεις! Η αμοιβή του είναι «εδώ και τώρα» κι όχι «εκεί και ύστερα». Ετούτη τη βιωματική πηγή χαράς πρέπει να τον βοηθήσομε ν’ ανακαλύψει μέσα του ο έφηβος μέσω της Ηθοπαιδείας.
Ένα τέτοιο κίνημα δε θα δημιουργηθεί «από τα πάνω προς τα κάτω», δηλαδή το Υπουργείο Παιδείας ή ένας Οργανισμός να το οργανώσει (αν και το Υπουργείο Παιδείας έχει κάνει κάποιες προσπάθειες χωρίς όμως μαζικά αποτελέσματα). Το ΚΙΝΗΜΑ ΗΘΟΠΑΙΔΕΙΑΣ θα φυτρώσει σε όλη την Ελλάδα από τη βάση. Όπου υπάρχει ένας άνθρωπος που ενστερνίζεται τους στόχους της «Ηθοπαιδείας» και έχει τη δυνατότητα, θα προσπαθήσει να εφαρμόσει «Δράσεις Ηθοπαιδείας», είτε μόνος για τα παιδιά του, είτε μαζί με δυο-τρεις φίλους για τα παιδιά των οικογενειών τους, είτε με ένα Σύλλογο Γονέων ενός Δημοτικού Σχολείου για τους μικρούς μαθητές, είτε με το Δήμο της περιοχής εφόσον ο Δήμαρχος και οι πολίτες το θελήσουν.
Δεν παίζει ρόλο η κλίμακα. Αρχίζοντας από μονάδες και μικρές συλλογικότητες, το πλήθος των παιδιών που θα έχουν βιώματα ηθοπαιδείας, χρόνο με το χρόνο θα αυξάνεται και με αυτό η ελπίδα μας για καλύτερους Έλληνες και καλύτερη Ελλάδα.
Αυτό που μπορεί να προσφέρει η Πολιτεία είναι η υποβοήθηση και η διάδοση της προσπάθειας. Να ετοιμάζει και να επικαιροποιεί συνεχώς, με βάση τις εμπειρίες που θα αποκτηθούν στην πράξη, οδηγίες «Δράσεων Ηθοπαιδείας» που θα υπάρχουν αναρτημένες στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας, έτσι ώστε όποιος θέλει να μπορεί να ξεκινήσει με αυτές, μόνος ή μαζί με άλλους. Επίσης το Υπουργείο Παιδείας θα συλλέγει στοιχεία για το ποιοι και που προχώρησαν σε βιωματικές δράσεις ηθοπαιδείας για παιδιά και θα τις προβάλλει μέσα από την Ιστοσελίδα του και το Facebook.
Ίσως ο μόνος τρόπος για να προχωρήσει ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ το θέμα της Ηθοπαιδείας είναι να δημιουργηθεί στο Υπουργείο Παιδείας μια αυτόνομη μονάδα με αυτό το αντικείμενο, υπαγόμενη απευθείας στον Υπουργό.
